Bezoek aan boerderijterras en zorgboerderij Juffrouw zonder Kop

Van een Juffertje-in-‘t-Groen had ik al vaker gehoord, maar de Juffrouw zonder Kop was helemaal nieuw voor mij. Waar zou ik die kunnen vinden? En hoe komen ze aan die naam?

Toen mij gevraagd werd of ik een bezoekje wilde brengen aan boerderijterras en zorgboerderij Juffrouw zonder Kop in Dieteren was ik direct enthousiast. Niet alleen omdat het grenst aan natuurgebied ‘De Doort’ met haar rijke flora en fauna maar ook vanwege mijn beroep als bewindvoerder voor mensen met een verstandelijke beperking. De eigenaren, Miranda en Marcel, bieden in hun boerderij namelijk dagbesteding aan voor de doelgroep met wie ik bijna dagelijks te maken heb. Hoe leuk is het om dan een kijkje te mogen nemen. Vriendin Mieke gaat met mij mee op pad.

Boerderijterras en Zorgboerderij Juffrouw zonder Kop
Nadat we eerder die ochtend in de regen een mooie wandeling hebben gemaakt in ‘De Doort’ breekt nu voorzichtig het zonnetje door, zodat we heerlijk plaats kunnen nemen op het terras, gelegen op de binnenplaats van de carréboerderij. Normaalgesproken verzorgen cliënten de bediening op het terras maar nu serveert Miranda de zelfgebakken abrikozen- en pruimenvlaai bij de koffie, komt gezellig bij ons zitten en begint te vertellen.

“Toen ik 27 jaar was heb ik deze carréboerderij uit 1840 gekocht. In die tijd werkte ik als activiteitenbegeleider in een zorginstelling, maar het liefst wilde ik zelf dagbesteding aanbieden.” Omdat zij vaak een beroep moest doen op haar man – ook werkzaam bij een zorginstelling – besloot daarna ook hij te stoppen met zijn baan en sindsdien richten ze zich met z’n tweetjes op het bedrijf.

Juffrouw zonder Kop
Zelfgebakken abrikozenlinzen vlaai

Activiteiten
Naast het terras, dat van 1 mei tot 1 oktober geopend is (behalve in de weekends), verzorgen zij samen met Staatsbosbeheer diverse werkzaamheden in het nabijgelegen natuurgebied ‘De Doort’. Het snoeien van overhangende takken, het zagen en kloven van boomstammen tot openhaardhout en het opruimen van omgevallen bomen moet naast het stukje arbeid een belevingsactiviteit voor de cliënten bieden.

Ook kunnen mensen met een verstandelijke beperking op de zorgboerderij paardrijden, met het accent op de beleving, het zogenaamd belevingsgericht paardrijden. Miranda en Marcel verzorgen samen met cliënten de paarden en pony’s, het uitmesten van de stallen en het klaarzetten van de dagelijkse porties hooi en water. Op deze manier ontwikkelen de cliënten het zorgdragen voor de ander.

Juffrouw zonder Kop: waar komt die naam nu vandaan?
Juffrouw zonder Kop is een sage, daterend uit 1498. Deze gaat over kasteel ’t Slötje, dat in de oorlog is verwoest. De eigenares werd op wrede wijze onthoofd door de burgers van Echt. Voordat zij gedood werd heeft ze haar goud en juwelen in drie kisten opgeborgen en deze onder de aarde begraven. Zolang de schat nog niet door mensenhanden is opgegraven blijft zij rondzwerven en omdat ze onthoofd is draagt ze haar hoofd onder haar arm. Vandaar haar bijnaam, Juffrouw zonder Kop.

Op de binnenplaats van de boerderij hangt aan de voordeur een beeld van Juffrouw zonder Kop. Omdat de sage typerend is voor het gebied, is de boerderij daarnaar vernoemd. Leuke toepasselijke naam, toch?

Rondleiding
Na gezellig bijgepraat te hebben over de cliënten, de zorg en de wandelroutes in de omgeving neemt Miranda ons mee naar binnen. Hier maken we kennis met de cliënten waarvan er één nieuwsgierig naar ons toe komt en gezellig begint te klessebessen. Wanneer blijkt dat zij in dezelfde woning woont als twee van mijn cliënten, vind ik dat erg leuk.

Kennismaken met de cliënten
“Die twee zijn helemaal gek van Fortuna, maar ik niet. Ik ga voor Ajax,” zegt ze lachend. Helaas heeft ze niet zo’n leuke week gehad want Ajax heeft afgelopen week de halve finale Champions League verloren. Terwijl Mieke gezellig met haar blijft kletsen over het voetbal moet ik afhaken. Hier heb ik geen verstand van. Ondertussen bedenk ik dat ik me misschien ook maar in het voetbal moet verdiepen. Het komt steeds vaker voor dat ik op mijn werk, waar in het restaurant ook dagbesteding wordt aangeboden voor mensen met een verstandelijke beperking, word aangesproken over voetbalwedstrijden. Maar even snel laat ik die gedachte ook weer varen, want gelukkig vertellen ze ook nog andere leuke verhalen waarover ik wél kan meepraten.

In de ruimte waar we ons bevinden zijn meerdere tafels aan elkaar geschoven waardoor één groot werkgedeelte is ontstaan. Hier wordt momenteel hard gewerkt aan het maken van een Limburgse vlaai, hét streekproduct bij uitstek. Op het terras heb ik reeds mogen proeven van een stuk abrikozenvlaai en ik kan je vertellen dat ie verrukkelijk is.

Miranda neemt ons mee naar een andere ruimte, de keuken. Aan de lange keukentafel wordt op dit moment door twee cliënten driftig het spel Mens Erger Je Niet gespeeld. Tevens wordt aan deze tafel geluncht, eigengemaakte soepen bereid én groente verwerkt die bestemd is voor een aantal restaurants. In dezelfde ruimte vind je een metalen kronkeltrap naar de eerste verdieping waar je vanuit de balustrade naar beneden kijkt. Een houten bar en de schroten aan het plafond geven het geheel een warme sfeer.

Ook Mieke heeft deze gezellige doelgroep ontdekt. En wie weet wordt ze in de toekomst nog eens vrijwilliger. Op dit moment is ze mantelzorger en dat doet ze met veel plezier.

Natuurgebied ‘De Doort
Eerder die ochtend maakten wij een wandeling in het nabijgelegen natuurgebied ‘De Doort’, een gebied vol bossen, graslanden, moerassen en plassen. Deze plassen zijn tichelgaten die tussen 1920 en 1960 zijn ontstaan door de kleiwinning voor dakpannenfabriek De Valk in Echt. Tijdens de kleiwinning werd het water in de omliggende beken gepompt. Na beëindiging van de kleiwinning vulden de plassen zich met grond- en regenwater.

Het gebied ontwikkelde zich tot een Eldorado voor amfibieën, met name voor de boomkikker. Ze komen graag tevoorschijn wanneer het zonnetje schijnt. Misschien is dat de reden dat ik ze nog niet gespot heb, want tot op heden heb ik het gebied alleen met slecht weer bezocht. De viercentimeter kleine boomkikkertjes verstoppen zich dan graag tussen het gebladerte.

Omdat ik er ook niet zo’n kijk op heb, heb ik mij ingeschreven voor de wandeling op 8 juni met als thema de boomkikker en andere amfibieën. Hopelijk dat ik onder begeleiding van een gids dit kikkertje alsnog te zien krijg.

Waarom is het zo’n heerlijk gebied?
Desalniettemin is het een heerlijke omgeving om te wandelen. Je hoort het gekwetter van vogeltjes, spechten roffelen er op los, een beek kabbelt rustig verder en als je geluk hebt spot je ook nog een ree. Op sommige stukken waan je je zelfs in de jungle; paden zijn niet altijd even duidelijk, omgevallen bomen versperren het pad, een weelderige plantengroei en de vele plassen zorgen ervoor dat het geheel niet op een Nederlands landschap lijkt.

Ik kan mij dan ook voorstellen dat de cliënten van Juffrouw zonder Kop hier graag werken en dit als een fijne activiteit ervaren. Oftewel, een belevingsactiviteit.

Ommetje Echt
Deze route start in het centrum van Echt. Onderweg maak je kennis met één van de grootste dakpannenfabrieken van Europa uit de 19e eeuw. Ook vind je nog sporen van de oude trambaan, die gebruikt werd om de klei naar de fabriek te vervoeren. Je passeert in dit natuurgebied ’t Slötje, het kasteel van Juffrouw zonder Kop. In ‘De Doort’ kun je een extra lus van 3,4 km maken naar het plaatsje Dieteren en neerploffen op het terras van Juffrouw zonder Kop.

Handige weetjes
Natuur Historische Vereniging Pepijnsland organiseert regelmatig themawandelingen in natuurgebied De Doort.
Juffrouw zonder Kop is met nog elf andere ondernemers in Het Smalste Stukje Nederland een Cittaslow supporter.
Cittaslow supporters zijn ondernemers en organisaties die zich onderscheiden van anderen in hun branche.
Cittaslow is een internationaal keurmerk voor gemeenten, die op het gebied van leefomgeving, landschap, streekproducten, gastvrijheid, milieu, infrastructuur, cultuurhistorie en behoud van identiteit tot de top behoren.
Onthaasten en genieten staat centraal.
Wandelknooppunten van Ommetje Echt: 78-77-82-81, bij knooppunt 21 kun je het ommetje Dieteren toevoegen. Vanaf dit knooppunt volg je 25-3-4-7-27-25-21. Vanaf 21 volg je weer de oorspronkelijke route via knooppunt 20-97 en volgende (zie overzichtskaartje hieronder). Kijk voor meer informatie op de website van Het Smalste Stukje Nederland (link naar route)
Via de app wandelgids.nl kun je de wandeling uploaden. Het is wandeling 421. De hele route is 12 km lang.

Ken jij het gezellige boerderijterras Juffrouw zonder Kop in Dieteren, gelegen in Het Smalste Stukje Nederland op de grens tussen Midden- en Zuid-Limburg? Op de binnenplaats van de boerderij wordt dagbesteding aangeboden voor mensen met een verstandelijke beperking. Ga na je wandeling in natuurgebied ‘De Doort’ eens even langs. De cliënten serveren je graag hun verrukkelijke zelfgebakken vlaai of een tosti.